မင္းတုန္းမင္းႀကီး၏ သမိုင္းအမွတ္တရ

12:25 PM MMTKS 0 Comments

မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး ႏွင့္ စၾကၤာေဒဝီ

မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး(၁၈၅၃-၁၈၇၈) သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ ၏ ဒုတိယ ေနာက္ဆံုး ဘုရင္ျဖစ္ၿပီး နန္းတက္ ဘြဲ႔မွာ သိရီပ၀ရ ၀ိဇယာနႏၱ ယသပ႑ိတ ႀတိဘာ၀နာဓိတ်ာဓိပတိ မဟာဓမၼ ရာဇာဓိရာဇာျဖစ္သည္။ ၁၂၁၄-ခုႏွစ္ နန္းတက္ေတာ္မူ၍ နန္းစည္းစိမ္၂၆-ႏွစ္၊ အိမ္နိမ့္စံ ၃၈-ႏွစ္၊ သက္ေတာ္ ၆၄-ႏွစ္၌ နတ္ရြာစံသည္။

၁၈၀၈ ခုႏွစ္ ၊ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔တြင္ အမရပူရ၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ နံေတာ္ အဂၤါသား၊ ငယ္မည္မွာေမာင္လြင္ျဖစ္သည္။

ေနာင္ေတာ္ပုဂံမင္းနန္းတက္လာၿပီးေနာက္တြင္ မင္းတုန္းႏွင့္ကေနာင္မင္းသား ႏွစ္ပါး ကို လႊတ္တက္မင္းသားႀကီးမ်ားအျဖစ္ ထား ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ပုဂံမင္း၏ေယာက္ဖေတာ္ ဦးပြားႏွင့္ အေပါင္းအပါမ်ားက လုပ္ၾကံရန္ ၾကံစည္သည့္အတြက္ ညီေတာ္ ကေနာင္ မင္းသားႏွင့္အတူ ေရႊဘိုသို႔သြားကာ ေနာင္ေတာ္ ပုဂံမင္းအား ပုန္ကန္ၾကသည္။ ပုန္ကန္သည့္အစီအစဥ္ ေအာင္ျမင္ကာ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္၏ ၁၀ ပါးေျမာက္ ဘုရင္ျဖစ္လာသည္။ ဘုရင္ ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္ ေနျပည္ေတာ္ကို မႏၲေလးသို႔ ၁၈၅၄ တြင္ ေျပာင္းေရႊ႔နန္းစိုက္ခဲ့ၿပီး ညီေတာ္ ကေနာင္မင္းသားႀကီး ကို အိမ္ေရွ့စံ အျဖစ္ အပ္ႏွင္းခဲ့သည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး လက္ထက္တြင္ ကေနာင္မင္းသားႀကီး၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈျဖင့္ ၿဗိတိန္ ၊ ျပင္သစ္ ၊ အီတလီ ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပညာေတာ္ သင္မ်ား ေစလႊတ္ခဲ့ၿပီး စက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၈၆၆တြင္သားေတာ္ ျပည္မင္းသား ပုန္ကန္သည္ကို ႏွိမ္ႏွင္းရ သည္။ ၁၈၆၈ တြင္ ကုသိုလ္ေတာ္ ဘုရားကို တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ၿပီး ကမၻာ့အႀကီးဆံုး စာအုပ္ႀကီးဟု မွတ္တမ္း၀င္သည့္ ဗုဒၶ ျမတ္ စြာ ၏ ပိဋကတ္ သံုးပံုကို ေက်ာက္စာျဖင့္ ထြင္းထု ပူေဇာ္ခဲ့သည္။ ၁၈၇၁ တြင္ ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္ ကို ထီးေတာ္အသစ္ တင္လွဴခဲ့ သည္။ ၁၈၇၁ တြင္ပင္ ပဥၥမသဂၤါယနာ တင္ႏိုင္ ခဲ့သည္။ ၁၈၆၆ ဇြန္လ (၁၈) တြင္ ျမင္ကြန္း ျမင္းခုန္တိုင္ အေရးအခင္း ျဖစ္ပြား ခဲ့ၿပီး ညီေတာ္ ကေနာင္မင္းသားႀကီး လုပ္ ႀကံ ခံခဲ့ရသည္။ မင္းတုန္းမင္းႀကီးမွာမူလက္ မတင္ေလး လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္။ ကေနာင္မင္းသားႀကီး လုပ္ႀကံခံရၿပီးေနာက္ မင္းတုန္းမင္းႀကီးသည္ မကၡရာမင္းသား၊ ပင္လယ္မင္းသားႏွင့္ သံုးဆယ္မင္းသား စ သည့္ အရည္အခ်င္းရွိ သားေတာ္မင္းသား မ်ားရွိေသာ္လည္းထီးနန္းဆက္ခံရန္အိမ္ေရွ႕ စံအပ္ႏွင္းျခင္းမရွိခဲ့ေပ မင္းတုန္းမင္းႀကီး  မက်န္းမမာ ျဖစ္လာေသာအခါ မိဖုရားေခါင္ ျဖစ္ေသာ ဆင္ျဖဴမရွင္မိဖုရားႀကီး (နန္းမေတာ္မယ္ႏု၏ သမီး)ကနန္းတြင္းေရး မ်ားကို ျခယ္လွယ္လာခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဆင္ျဖဴမရွင္ မိဖုရားႀကီး၏ အႀကံျဖင့္ စြမ္း ရည္ရွိေသာ မင္းသား(မင္းေသြး-၄၀)ကို ကြပ္မ်က္ သုတ္သင္ကာ မိမိတို႔ ႀကိဳးဆြဲရာ ကမည့္သီေပါမင္းကို နန္းတင္ခဲ့သည္။

မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး၌ မိဖုရားငါးက်ိပ္၊ သားေတာ္ ငါးက်ိပ္ႏွစ္ပါး၊ သမီးေတာ္ ငါးက်ိပ္ ေျခာက္ပါး၊ ေျမးေတာ္ ေယာက္်ား ေလးက်ိပ္တပါး၊ ေျမးေတာ္မိန္းမ ေလးက်ိပ္ႏွစ္ပါး၊ မင္းမိဖု၇ား၊ သားေတာ္၊ သမီးေတာ္၊ ေျမးေတာ္ေယာက္်ားေျမးေတာ္ မိန္းမ စုစုေပါင္း ႏွစ္ဆယ့္ေလး က်ိပ္တပါး ရွိသည္ဟု သိရသည္။

မင္းတုန္းမင္း၏ ကုသိုလ္

ေက်ာက္ေတာ္ႀကီးဘုရား(မႏၲေလး)ေတာင္အနီး

ကုသိုလ္ေတာ္ ဘုရား(မႏၲေလး)

ျပန္လည္ျပဳစုသူ

Credit လယ္တီေျမသား ( သို ့) ဘေလာ့ ခရီးသည္

ေနဇာလင္း { ONLINEKNOWLEDGE }